Sri Damodarashtkam

नमामीश्वरं सच्चिदानन्दरूपं । लसत्कुण्डलं गोकुले भ्राजमानम् । यशोदाभियोलूखलाद्धावमानं । परामृष्टमत्यन्ततो द्रुत्य गोप्या ॥

namāmīśvaraṃ saccidānandarūpaṃ | lasatkuṇḍalaṃ gokule bhrājamānam | yaśodābhiyolūkhalāddhāvamānaṃ | parāmṛṣṭamatyantato drutya gopyā ||

मैं उस ईश्वर को नमस्कार करता हूँ, जो सच्चिदानंद स्वरूप है। जिसके कानों में चमकते हुए कुंडल हैं और जो गोकुल में प्रकाशमान है। जो यशोदा से उलूखल के कारण दौड़ता हुआ पकड़ा गया था।

I bow to the Supreme Lord, the embodiment of truth, consciousness, and bliss. Adorned with shining earrings, He radiates in Gokula. As He runs from Mother Yashoda, who chases Him with a stick, He is caught by her and bound swiftly.

ਮੈਂ ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਸੱਚ-ਚਿੱਤ-ਆਨੰਦ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਕੰਨ ਵਿਚ ਕੁੰਡਲ ਚਮਕ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਗੋਕੁਲ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਯਸ਼ੋਦਾ ਨੇ ਊਖਲ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਜੋ ਗੋਪੀ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਕੜਿਆ ਗਿਆ।

रुदन्तं मुहुर्नेत्रयुग्मं मृजन्तं । कराम्भोजयुग्मेन सातङ्कनेत्रम् । मुहुः श्वासकम्पत्रिरेखाङ्ककण्ठ । स्थितग्रैवं दामोदरं भक्तिबद्धम् ॥

rudantaṃ muhurnetrayugmaṃ mṛjantaṃ | karāmbhojayugmena sātaṅkanetram | muhuḥ śvāsakampatrirekhāṅkakaṇṭha | sthitagraivaṃ dāmodaraṃ bhaktibaddham ||

जो बार-बार रोता है और अपने नेत्रों को मलता है। अपने कमल के समान हाथों से डर से भरी आँखों को छुपाता है। जिसकी गर्दन पर तीन रेखाएँ हैं और जो श्वास के कारण काँपता है, वह दामोदर भक्तिभाव से बंधा हुआ है।

Crying repeatedly, He rubs His eyes with His lotus-like hands, His eyes filled with fear. His neck, marked with three lines like a conch shell, trembles with His quick breaths. This Damodara, bound by devotion, stands before us.

ਜੋ ਮੁੜ ਮੁੜ ਰੋਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਲਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਡਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਦਾ ਗਰਦਨ ਤਿੰਨ ਰੇਖਾਵਾਂ ਨਾਲ ਕੰਬਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾਮੋਦਰ ਨੂੰ ਜੋ ਭਕਤੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

इतीदृक् स्वलीलाभिरानन्दकुण्डे । स्वघोषं निमज्जन्तमाख्यापयन्तम् । तदीयेषितज्ञेषु भक्तैर्जितत्वं । पुनः प्रेमतस्तं शतावृत्ति वन्दे ॥

itīdṛk svalīlābhirānandakuṇḍe | svaghoṣaṃ nimajjantamākhyāpayantam | tadīyeṣitajñeṣu bhaktairjitatvaṃ | punaḥ prematastaṃ śatāvṛtti vande ||

इस प्रकार अपनी लीलाओं से आनंद के कुंड में अपने गोष्ठ को डुबोते हुए, यह बताता है कि भक्तों के लिए उसकी इच्छा को जानने वाले उसे जीत सकते हैं। मैं उसे प्रेमपूर्वक बार-बार वंदन करता हूँ।

Through such divine pastimes, He immerses His devotees in an ocean of bliss, revealing His supremacy to those who understand His divine will. Conquered by His devotees through love, I bow to Him again and again with devotion.

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਲੀਲਾਵਾਂ ਨਾਲ ਆਨੰਦ ਦੇ ਕੁੰਡ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਡੁਬਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਆਪਣੇ ਭਕਤਾਂ ਵਿਚ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਮੁੜ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਸਤ ਸਤ ਵਾਰ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

वरं देव मोक्षं न मोक्षावधिं वा । न चान्यं वृणेऽहं वरेषादपीह । इदं ते वपुर्नाथ गोपालबालं । सदा मे मनस्याविरास्तां किमन्यैः ॥

varaṃ deva mokṣaṃ na mokṣāvadhiṃ vā | na cānyaṃ vṛṇe’haṃ vareṣādapīha | idaṃ te vapurnātha gopālabālaṃ | sadā me manasyāvirāstāṃ kimanyaiḥ ||

हे देव! मैं मोक्ष या मोक्ष की सीमा नहीं चाहता। मैं यहाँ तक कि अन्य वरदान भी नहीं माँगता। हे नाथ! यह आपका गोपाल बाल रूप सदा मेरे मन में प्रकट हो। अन्य किसी चीज़ की मुझे आवश्यकता नहीं है।

O Lord, I do not seek liberation or the ultimate state of liberation, nor do I desire any other boon from You. Let this form of Yours as the cowherd boy always manifest in my mind. What need do I have for anything else?

ਹੇ ਦੇਵ! ਮੈਂ ਮੋਖਸ਼ ਜਾਂ ਮੋਖਸ਼ ਦੀ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਮੰਗਦਾ। ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਰਦਾਨ ਦੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਹੇ ਨਾਥ! ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਗੋਪਾਲ ਬਾਲ ਰੂਪ ਸਦਾ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਵੇ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।

इदं ते मुखाम्भोजमत्यन्तनीलैः । वृतं कुन्तलैः स्निग्धरक्तैश्च गोप्या । मुहुश्चुम्बितं बिम्बरक्ताधरं मे । मनस्याविरास्तामलं लक्षलाभैः ॥

idaṃ te mukhāmbhojamatyantanīlaiḥ | vṛtaṃ kuntalaiḥ snigdharaktaiśca gopyā | muhuścumbitaṃ bimbaraktādharaṃ me | manasyāvirāstāmalaṃ lakṣalābhaiḥ ||

आपका यह मुखकमल, जो अत्यंत नीले बालों से घिरा हुआ है और स्निग्ध लाल रंग के बालों से शोभित है, जिसे गोपियाँ बार-बार चूमती हैं, बिंब के समान लाल होंठों वाला, मेरे मन में प्रकट हो। लाखों लाभों से यह श्रेष्ठ है।

May Your lotus-like face, surrounded by dark, curly locks and kissed repeatedly by the gopis, with lips red like bimba fruit, always manifest in my mind. What use are countless other gains to me?

ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਮੁਖ ਕਮਲ ਜੋ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨੀਲੇ ਵਾਲਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੋਪੀ ਦੁਆਰਾ ਮੁੜ ਮੁੜ ਚੁੰਮਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਬਿੰਬ ਰੰਗ ਦੇ ਹੋਠ ਹਨ। ਇਹ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਵੇ। ਲੱਖਾਂ ਲਾਭਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਨਹੀਂ।

नमो देव दामोदरानन्त विष्णो । प्रसीद प्रभो दुःखजालाब्धिमग्नम् । कृपादृष्टिवृष्ट्यातिदीनं बतानु । गृहाणेष मामज्ञमेध्यक्षिदृश्यः ॥

namo deva dāmodarānanta viṣṇo | prasīda prabho duḥkhajālābdhimagnam | kṛpādṛṣṭivṛṣṭyātidīnaṃ batānu | gṛhāṇeṣa māmajñamedhyakṣidṛśyaḥ ||

हे देव, दामोदर, अनंत, विष्णु! आपको नमस्कार है। प्रभु, कृपा करें, मैं दुःख के जाल के समुद्र में डूबा हुआ हूँ। कृपा की दृष्टि की वर्षा से इस अति दीन को देखें और स्वीकार करें। मैं अज्ञानी हूँ, आपकी दृष्टि से अदृश्य हूँ।

O Lord Damodara, infinite Vishnu, I offer my obeisance to You. Please be merciful to me, who is submerged in the ocean of sorrow. Shower Your compassionate glance upon this ignorant soul, who is visible only to Your eyes.

ਹੇ ਦੇਵ, ਦਾਮੋਦਰ, ਅਨੰਤ, ਵਿ਷ਣੂ! ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਦੁੱਖਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਡੁੱਬੇ ਹੋਏ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਦੇਖੋ। ਮੈਨੂੰ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਾਫ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਿਓ।

कुवेरात्मजौ बद्धमूर्त्यैव यद्वत् । त्वया मोचितौ भक्तिभाजौ कृतौ च । तथा प्रेमभक्तिं स्वकां मे प्रयच्छ । न मोक्षे ग्रहो मेऽस्ति दामोदरेह ॥

kuverātmajau baddhamūrtyaiva yadvat | tvayā mocitau bhaktibhājau kṛtau ca | tathā premabhaktiṃ svakāṃ me prayaccha | na mokṣe graho me’sti dāmodareha ||

जैसे कुबेर के पुत्र आपके द्वारा बंधन में बंधे हुए थे और फिर भक्तिभाव से मुक्त किए गए, वैसे ही मुझे भी प्रेमभक्ति प्रदान करें। मुझे मोक्ष की कोई इच्छा नहीं है, हे दामोदर।

Just as You liberated the sons of Kubera, who were bound in the form of trees, and granted them devotion, please bestow upon me Your own loving devotion. I have no desire for liberation, O Damodara.

ਕੁਬੇਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਭਕਤੀ ਵਾਲੇ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰੇਮ ਭਕਤੀ ਦਿਓ। ਮੈਨੂੰ ਮੋਖਸ਼ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੇ ਦਾਮੋਦਰ!

नमस्तेऽस्तु दाम्ने स्फुरद्दीप्तिधाम्ने । त्वदीयोदरायाथ विश्वस्य धाम्ने । नमो राधिकायै त्वदीयप्रियायै । नमोऽनन्तलीलाय देवाय तुभ्यम् ॥

namaste’stu dāmne sphuraddīptidhāmne | tvadīyodarāyātha viśvasya dhāmne | namo rādhikāyai tvadīyapriyāyai | namo’nantalīlāya devāya tubhyam ||

दाम को नमस्कार, जो चमकती हुई दीप्ति का धाम है। आपके उदर को नमस्कार, जो विश्व का धाम है। राधिका को नमस्कार, जो आपकी प्रिय हैं। अनंत लीलाओं वाले देव को नमस्कार।

Obeisance to the shining rope that binds You, the source of all light. Obeisance to Your belly, the abode of the universe. Obeisance to Radha, Your beloved. Obeisance to You, O Lord, with infinite pastimes.

ਉਸ ਰੱਸੀ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਜੋ ਚਮਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਪੇਟ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਜੋ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ। ਰਾਧਾ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਪ੍ਰਿਯਾ ਹੈ। ਅਨੰਤ ਲੀਲਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇਵ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ।