Chandrashekhar Ashtakam
A beautiful Sanskrit hymn composed in praise of Lord Chandrashekhar (Shiva), describing his divine qualities and seeking his protection and blessings.
चन्द्रशेखर चन्द्रशेखर चन्द्रशेखर पाहि माम । चन्द्रशेखर चन्द्रशेखर चन्द्रशेखर रक्ष माम ।
candraśekhara candraśekhara candraśekhara pāhi māma | candraśekhara candraśekhara candraśekhara rakṣa māma |
चन्द्रशेखर, चन्द्रशेखर, चन्द्रशेखर, मेरी रक्षा करो। चन्द्रशेखर, चन्द्रशेखर, चन्द्रशेखर, मुझे सुरक्षित रखो।
O Chandraśekhara, O Chandraśekhara, O Chandraśekhara, protect me. O Chandraśekhara, O Chandraśekhara, O Chandraśekhara, save me.
ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਪਾਹਿ ਮਾਮ। ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਰੱਖ ਮਾਮ।
रत्नसानुशरासनं रजताद्रिशृङ्गनिकेतनं सिञ्जिनीकृतपन्नगेश्वरमच्युताननसायकम् । क्षिप्रदग्धपुरत्रयं त्रिदिवालयैरभिवन्दितं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
ratnasānuśarāsanaṃ rajatādriśṛṅganiketanaṃ siñjinīkṛtapannageśvaramacyutānanasāyakam | kṣipradagdhapuratrayaṃ tridivālayairabhivanditaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो रत्नों से बने पर्वत पर धनुष धारण करते हैं, चाँदी के पर्वत की चोटी पर निवास करते हैं, जिनके पाँवों की ध्वनि से सर्पराज भी भयभीत होते हैं, जो अच्युत (विष्णु) के मुख से निकले बाण के समान हैं, जिन्होंने शीघ्र ही त्रिपुर का दहन किया, और जिन्हें स्वर्ग के देवता भी वंदन करते हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, who resides on the peak of the jeweled mountain, whose bow is the king of serpents, who uses the face of Achyuta (Vishnu) as his arrow. He swiftly burned the three cities and is worshiped by the dwellers of heaven. What can Yama (the god of death) do to me?
ਰਤਨ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਾਸਨ ਤੇ ਚੰਦੀ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਚੋਟੀ ‘ਤੇ ਨਿਵਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਰਾਜਾ ਦੀ ਘੰਟੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਗੂੰਜਦਿਆਂ, ਅਚੁਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਨਿਕਲੇ ਤੀਰ ਵਰਗੇ, ਜਲਦੀ ਹੀ ਤਿੰਨ ਪੁਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦੇਣ ਵਾਲੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਦੇ ਵਾਸੀ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
पञ्चपादपपुष्पगन्धपदांबुजद्वयशोभितं भाललोचनजातपावकदग्धमन्मथविग्रहम् । भस्मदिग्धकलेबरं भव नाशनं भवमव्ययं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
pañcapādapapuṣpagandhapadāṃbujadvayaśobhitaṃ bhālalocanajātapāvakadagdhamanmathavigraham | bhasmadigdhakalebaraṃ bhava nāśanaṃ bhavamavyayaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जिनके चरण कमल पञ्चपादप के पुष्पों की सुगंध से सुशोभित हैं, जिनकी भाल पर स्थित नेत्र से कामदेव का दहन हुआ, जिनका शरीर भस्म से लिप्त है, जो भव (संसार) का नाश करने वाले हैं, और जो अविनाशी हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, whose two lotus feet are fragrant with the scent of the five divine trees, whose third eye’s fire burned the form of Manmatha (Cupid). His body is smeared with ashes, the destroyer of worldly existence, the eternal one. What can Yama do to me?
ਪੰਜ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਾਲੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਜੋੜਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ੋਭਿਤ, ਮੱਥੇ ਦੀ ਅੱਖ ਤੋਂ ਨਿਕਲੇ ਅੱਗ ਨਾਲ ਦਗਧ ਮਦਨ ਦੇ ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ, ਭਸਮ ਨਾਲ ਲਪੇਟੇ ਹੋਏ ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ, ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਨਾਸਕ, ਅਵਿਨਾਸ਼ੀ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
मत्तवारणमुख्यचर्मकॄतोत्तरीयमनोहरं पङ्कजासनपद्मलोचनपूजितांघ्रिसरोरुहम् । देवसिन्धुतरङ्गसीकर सिक्तशुभ्रजटाधरं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
mattavāraṇamukhyacarmakṝtottarīyamanoharaṃ paṅkajāsanapadmalocanapūjitāṃghrisaroruham | devasindhutaraṅgasīkara siktaśubhrajaṭādharaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो मतवाले हाथी की खाल से बने उत्तरीय को धारण करते हैं, जिनके चरण कमल ब्रह्मा और विष्णु द्वारा पूजित हैं, जिनकी जटाएँ देवताओं के समुद्र की लहरों के छींटों से भीगी हुई हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, who wears the hide of a mighty elephant as a beautiful upper garment, whose lotus feet are worshiped by Brahma and Vishnu. His matted locks are drenched with the waves of the celestial river. What can Yama do to me?
ਮਸਤ ਹਾਥੀ ਦੀ ਚਮੜੀ ਨਾਲ ਬਣੇ ਉੱਤਰੀਯ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਾਲੇ, ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਅਸਨ ਤੇ ਬੈਠੇ ਪਦਮਲੋਚਨ ਦੁਆਰਾ ਪੂਜਿਤ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਕਮਲਾਂ ਨੂੰ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਛਿਟਕਿਆਂ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਹੋਏ ਸੁੰਦਰ ਜਟਾ ਵਾਲੇ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
यक्षराजसखं भगाक्षहरं भुजङ्गविभूषणं शैलराजसुतापरिष्कृतचारुवामकलेबरम् । क्ष्वेडनीलगलं परश्वधधारिणं मृगधारिणं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
yakṣarājasakhaṃ bhagākṣaharaṃ bhujaṅgavibhūṣaṇaṃ śailarājasutāpariṣkṛtacāruvāmakalebaram | kṣveḍanīlagalaṃ paraśvadhadhāriṇaṃ mṛgadhāriṇaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो यक्षराज (कुबेर) के मित्र हैं, जिन्होंने भग (सूर्य) की आँखों का नाश किया, जो सर्पों से विभूषित हैं, जिनका सुंदर शरीर पर्वतराज की पुत्री (पार्वती) द्वारा अलंकृत है, जिनका गला नीला है, जो परशु और मृग धारण करते हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, the friend of Kubera, the destroyer of Bhaga’s eye, adorned with serpents, whose charming left side is adorned by the daughter of the mountain king. His throat is dark blue, he wields an axe, and holds a deer. What can Yama do to me?
ਯਕਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਜਾ ਦੇ ਮਿੱਤਰ, ਕਾਮ ਦੇ ਨਾਸਕ, ਸੱਪਾਂ ਦੀ ਭੂਸ਼ਣਾ ਵਾਲੇ, ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਜਾਏ ਗਏ ਸੁੰਦਰ ਵਾਮਕਲੇਬਰ ਨੂੰ, ਨੀਲੇ ਗਲੇ ਵਾਲੇ, ਪਰਸ਼ੁਧਾਰਕ, ਮ੍ਰਿਗਧਾਰਕ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
कुण्डलीकृतकुण्डलेश्वर कुण्डलं वृषवाहनं नारदादिमुनीश्वरस्तुतवैभवं भुवनेश्वरम् । अन्धकान्तकमाश्रितामरपादपं शमनान्तकं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
kuṇḍalīkṛtakuṇḍaleśvara kuṇḍalaṃ vṛṣavāhanaṃ nāradādimunīśvarastutavaibhavaṃ bhuvaneśvaram | andhakāntakamāśritāmarapādapaṃ śamanāntakaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो कुण्डल धारण करते हैं, वृषभ पर सवार हैं, नारद आदि मुनियों द्वारा स्तुत हैं, जो भुवनेश्वर हैं, जिन्होंने अन्धकासुर का नाश किया, जो अमरपादप के आश्रयदाता हैं, और जो यम का अंत करने वाले हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, who wears earrings made of coiled serpents, rides a bull, and whose glory is praised by sages like Narada. He is the lord of the universe, the slayer of Andhaka, and the refuge of the gods. What can Yama do to me?
ਕੁੰਡਲਾਂ ਨਾਲ ਸਜੇ ਕੁੰਡਲੇਸ਼ਵਰ, ਵ੍ਰਿਸ਼ਭ ਵਾਹਕ, ਨਾਰਦ ਆਦਿ ਮੁਨੀਸ਼ਵਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਤੁਤ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ, ਅੰਧਕ ਦੇ ਨਾਸਕ, ਅਮਰ ਪੇੜ ਦੇ ਆਸ਼੍ਰਿਤ, ਸ਼ਮਨ ਦੇ ਅੰਤਕ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
भेषजं भवरोगिणामखिलापदामपहारिणं दक्षयज्ञविनाशनं त्रिगुणात्मकं त्रिविलोचनम् । भुक्तिमुक्तिफलप्रदं सकलाघसंघनिबर्हणं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
bheṣajaṃ bhavarogiṇāmakhilāpadāmapahāriṇaṃ dakṣayajñavināśanaṃ triguṇātmakaṃ trivilocanam | bhuktimuktiphalapradaṃ sakalāghasaṃghanibarhaṇaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो भवरोगियों के लिए औषधि हैं, सभी आपदाओं को हरने वाले हैं, दक्ष के यज्ञ का विनाश करने वाले हैं, त्रिगुणात्मक और त्रिनेत्रधारी हैं, जो भोग और मोक्ष का फल प्रदान करते हैं, और सभी पापों का नाश करने वाले हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, the remedy for the disease of worldly existence, the remover of all calamities, the destroyer of Daksha’s sacrifice, embodying the three gunas, and having three eyes. He grants both worldly enjoyment and liberation, and destroys all sins. What can Yama do to me?
ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਲਈ ਦਵਾਈ, ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਦਕਸ਼ ਯਗ੍ਨ ਦੇ ਨਾਸਕ, ਤ੍ਰਿਗੁਣਾਤਮਕ, ਤ੍ਰਿਣੇਤ੍ਰ, ਭੋਗ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ, ਸਾਰੇ ਪਾਪਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਨਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
भक्तवत्सलमर्चितं निधिक्षयं हरिदंबरं सर्वभूतपतिं परात्परमप्रमेयमनुत्तमम् । सोमवारिदभूहुताशनसोमपानिलखाकृतिं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
bhaktavatsalamarcitaṃ nidhikṣayaṃ haridaṃbaraṃ sarvabhūtapatiṃ parātparamaprameyamanuttamam | somavāridabhūhutāśanasomapānilakhākṛtiṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो भक्तों के प्रति स्नेही हैं, पूजित हैं, निधियों का नाश करने वाले हैं, हरिदंबर (हरि के वस्त्र) धारण करते हैं, सभी प्राणियों के स्वामी हैं, परात्पर, अप्रमेय और अनुत्तम हैं, जो सोम, वारिद, अग्नि, सोमपान और वायु के रूप में प्रकट होते हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, who is affectionate to his devotees, worshiped, the destroyer of wealth, the lord of all beings, beyond the beyond, immeasurable, and unsurpassed. His form is adorned with the moon, fire, and the Ganges. What can Yama do to me?
ਭਕਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮੀ, ਅਰਚਿਤ, ਧਨ ਦੇ ਨਾਸਕ, ਹਰਿਦੰਬਰ, ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਪਤੀ, ਪਰਾਤਪਰ, ਅਪ੍ਰਮੇਯ, ਅਨੁੱਤਮ, ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਅਗਨੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਾਲੇ, ਸੋਮ ਪਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
विश्वसृष्टिविधायिनं पुनरेव पालनतत्परं संहरन्तमपि प्रपञ्चमशेषलोकनिवासिनम् । कीडयन्तमहर्निशं गणनाथयूथसमन्वितं चन्द्रशेखरमाश्रये मम किं करिष्यति वै यमः ।
viśvasṛṣṭividhāyinaṃ punareva pālanatatparaṃ saṃharantamapi prapañcamaśeṣalokanivāsinam | kīḍayantamaharniśaṃ gaṇanāthayūthasamanvitaṃ candraśekharamāśraye mama kiṃ kariṣyati vai yamaḥ |
मैं उस चन्द्रशेखर का आश्रय लेता हूँ, जो विश्व की सृष्टि करने वाले हैं, पुनः पालन में तत्पर रहते हैं, प्रपंच का संहार करते हैं, सभी लोकों के निवासियों के साथ खेलते हैं, और गणनाथ के समूह से युक्त रहते हैं। यमराज मेरा क्या कर सकते हैं?
I seek refuge in Chandraśekhara, the creator of the universe, who is also engaged in its preservation and destruction, the abode of all worlds. He plays day and night, accompanied by the leader of the Ganas. What can Yama do to me?
ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਦੁਬਾਰਾ ਪਾਲਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ, ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਨਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ, ਦਿਨ ਰਾਤ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ, ਗਣਨਾਥਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਸਾਥੀ, ਮੈਂ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
मृत्युभीतमृकण्डुसूनुकृतस्तवं शिवसन्निधौ यत्र कुत्र च यः पठेन्न हि तस्य मृत्युभयं भवेत । पूर्णमायुररोगतामखिलार्थसंपदमादरात् चन्द्रशेखर एव तस्य ददाति मुक्तिमयत्नतः ।
mṛtyubhītamṛkaṇḍusūnukṛtastavaṃ śivasannidhau yatra kutra ca yaḥ paṭhenna hi tasya mṛtyubhayaṃ bhaveta | pūrṇamāyurarogatāmakhilārthasaṃpadamādarāt candraśekhara eva tasya dadāti muktimayatnataḥ |
जो कोई भी मृत्यु से भयभीत मृकण्डु के पुत्र द्वारा शिव की उपस्थिति में रचित इस स्तोत्र का पाठ करता है, उसे मृत्यु का भय नहीं होता। चन्द्रशेखर उसे पूर्ण आयु, आरोग्यता और सभी प्रकार की संपत्ति प्रदान करते हैं, और बिना प्रयास के मुक्ति देते हैं।
The hymn composed by the son of Mrikandu, who was fearful of death, when recited anywhere, removes the fear of death. Chandraśekhara grants a full life, health, all kinds of wealth, and effortlessly bestows liberation.
ਮ੍ਰਿਤਿਉ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਡਰੇ ਹੋਏ ਮ੍ਰਿਕੰਡੁ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਸਤੁਤੀ, ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਕਿਤੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਿਉ ਦਾ ਡਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੂਰੀ ਉਮਰ, ਅਰੋਗਤਾ, ਸਾਰੇ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ, ਆਦਰ ਨਾਲ, ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਯਤਨ ਦੇ ਮੁਕਤੀ ਦੇਵੇਗਾ।
॥ इति श्रीचन्द्रशेखराष्टकस्तोत्रं संपूर्णम् ॥
|| iti śrīcandraśekharāṣṭakastotraṃ saṃpūrṇam ||
॥ इस प्रकार श्री चन्द्रशेखराष्टक स्तोत्र समाप्त होता है ॥
Thus ends the Śrī Chandraśekharāṣṭakam Stotram.
॥ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਅਸ਼ਟਕ ਸਤੋਤ੍ਰ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋਇਆ ॥